
آشنا کردن ائمه جماعات معمر با کانونهای فرهنگی هنری، راهاندازی این کانونها در مساجد جامع و مهم کلانشهرها و فعال سازی دوباره کانونهایی به دست فراموشی سپردهشده، میتواند از جمله مهمترین اقداماتِ دبیر جدید ستاد کانونهای مساجد باشد.
پیرو مأموریتی که شورای عالی انقلاب فرهنگی، دوازدهم اسفندماه ١٣٧١ طبق مصوبه ٣٠٢ به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه ارایه طرحهایی برای مقابله با تهاجم فرهنگی محول کرد، مقرر شد از باب احیای نقش واقعی فرهنگی ـ تبلیغی مساجد و استفاده بهینه از امکانات و تأسیسات دستگاههای دولتی، این وزارتخانه، هیاتی برای هدایت و سازماندهی فعالیتهای فرهنگی و هنری در مساجد ایجاد کند. این هیات پس از شکلگیری و فعالیت به «ستاد عالی هماهنگی و نظارت بر کانونهای فرهنگی و هنری مساجد» شهرت یافت.
نخستین کانون فرهنگی هنری مساجد با حضور آیتالله مهدوی کنی و علی لاریجانی؛ وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی راه اندازی شد و امروزه ۲۳ هزار و ۶۱۳ کانون فرهنگی و هنری در مساجد شهری و روستایی کشور فعالیت دارند.
فعالیتهای این نهاد مسجدی با مراسم تودیع دبیر سابق و معارفه دبیر جدید ستاد عالی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور، که یکشنبه ۳۰ مهرماه ۱۳۹۶ با حضور سیدعباس صالحی؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در محل این ستاد برگزار شد، وارد مرحله تازه شده است. بر این اساس، حجتالاسلام والمسلمین حمیدرضا سلیمانی که از سال ۱۳۸۵ به عنوان دبیر ستاد عالی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور فعالیت داشت، در این مراسم، تودیع و حجتالاسلام والمسلمین دکتر حبیبرضا ارزانی، به عنوان دبیر جدید این ستاد معرفی شد.
یک خبرنگار در حوزه کانونهای فرهنگی هنری مساجد که سابقه ۸ ساله فعالیت در زمینه مساجد، حوزههای علمیه و علمای بلاد و همچنین سابقه فعالیت در چند نشریه و خبرگزاری کشور را دارد، چند پیشنهاد کاربردی به دبیر جدید ستاد عالی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور دارد که در ادامه میآید.
- فعال سازی دوباره کانونهای فراموششده: برخی از کانونها صرفا در چند سال اولِ تاسیسشان فعال بودند و پس از قطع یا کاهش حمایتهای دستگاههای متولی و پشتیبان، تعطیل شدند و گرد فراموشی وجودشان را فرا گرفته است. هرچند آمار دقیقی از تعداد این کانونها در دست نیست اما مشاهدات میدانی و گفتوگوی من با تعدادی از مدیران مسئولان این کانونها حکایت از تعداد قابل توجه آنان دارد. بنابراین تلاش برای فعالسازی این کانونها میتواند موجب جهشی بلند در گسترش اثرگذاری این نهاد مسجدی شود.
- آشنا کردن ائمه جماعات معمر با کانونهای فرهنگی هنری: مشاهدات میدانی و گفتوگوی من با تعداد زیادی از ائمه جماعات پیشکسوت و باسابقه مساجد، موید آشنا نبودن آنان با اصل وجود این کانونها است. البته تعداد ائمه جماعات سرشناس و موثر در سطح شهرها و محلات که با کانونها آشنا هستند و از ظرفیت آنان استفاده میکنند، بیشتر است، اما لازم است بقیه ائمه جماعات مساجد نیز با فعالیتهای این نهاد انقلابی آشنا شوند. وقتی امام جماعتی بانفوذ در یک محله یا منطقه، با کانون و دستاوردهای آن آشنا شود، مطئنا میتواند ضرورت تاسیس آن را برای ائمه جماعات سایر مساجد تبیین کند.
- راهاندازی کانونها در مساجد جامع و مهم کلانشهرها: فعالیت ۲۵ ساله ستاد عالی کانونهای فرهنگی هنری نشاندهنده فراگیری و گسترش کانونها در سطح مساجد بزرگ و کوچک شهرها و روستاهای کشور است، با این وجود مشاهدات میدانی و گفتوگوی من با تعداد زیادی از ائمه جماعات، موید راهاندازی نشدن این نهاد در برخی از مساجد جامع و مهم است. این موضوع از این منظر، مهم است که فعالیت کانونها در هر مسجدی، موثر و مفید است اما فعالیت آنان در مساجد جامع به دلیل حضور بیشتر مردم و مسئولان مهم شهری و کشوری در آنان، بی تردید، اثرگذاری بیشتری دارد.
- تصویب اساسنامه کانونها در شورای عالی انقلاب فرهنگی: اساسنامه کانونهای مساجد، سال ۱۳۷۳ در شورای فرهنگ عمومی به تصویب رسید اما تاکنون اساسنامهای در شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان نهاد نظارتی و برنامهریز بالادستی به تصویب نرسیده است، موضوعی که در کنار نگرانیهای مالی و شغلی که بحث درباره آن، خارج از این جستار است، مشکلاتی در زمینه بهرهمندی کانونها از اعتبارات ثابت کشوری و همچنین ثبت آنان به عنوان شرکت ایجاد کرده است. رسمیت یافتن هر مجموعهای در دستگاههای بالادستی علاوه بر انگیزهبخشی بیشتر به فعالین و نیروهای آن مجموعه، میتواند موجب افزایش جایگاه آن در میان سایر دستگاهها و مسئولان عالیرتبه کشور شود.
- تجهیز مستمر کانونهای فرهنگی هنری: باوجود تلاشهای انجام شده در زمینه تجهیز کانونها، برخی مدیران مسئول و اعضای این نهاد از کمبود لوازم و تجهیزات بهروز به ویژه در زمینههای خدماتی و آموزشی رنج میبرند. مطئنا برنامهریزی جدی در این زمینه میتواند موجب پویایی هرچه بیشتر کانونهای فرهنگی هنری مساجد شود.
- انجام پژوهشهای پیمایشی (Survey Research): پژوهش پیماشی در میان انواع روشهای تحقیق به دلیل بررسی دقیق توزیع ویژگیهای یک جامعه، بیشتر مورد توجه مدیران است؛ روشی که جای خالی آن برای ارزیابی علمی، قابل تعمیم، بیطرف و تخصصی تمام متغیرهای مرتبط یا مزاحم در حوزه فعالیتهای کانونهای فرهنگی هنری مساجد، احساس میشود. انجام چندین پیمایش جامع میتواند به تحقق مطالب فوق و همچنین فراگیری و گستردگی کانونها در سطح مساجد محلات و شهرهای بزرگ و کوچک کمک کند.
آنچه از نظر گذشت، مهمترین الزامات برای پیشرفت روزافزون کانونهای فرهنگی هنری مساجد در تحقق سند چشمانداز ۲۰ ساله کشور، افزایش فعالیتهای هنری به منظور ترویج فرهنگ اسلامی – ایرانی و جذب بیشتر گروههای گوناگون مردم به ویژه نوجوانان و جوانان به کانونها و مساجد است. مطئنا حجتالاسلام والمسلمین دکتر حبیبرضا ارزانی با سابقه چندین ساله مدیریت در دستگاههای مختلف کشور و همچنین چندین دوره تبلیغ در عرصه جهانی، نسبت به این موضوعات اشراف دارند و برای تحقق حداکثری آنان میکوشند.
نظرات